Herkesin adına konuşmam uygun mu bilmiyorum ama hem insan olduğum için hem de tecrübelerimden ve yaşadıklarımdan yola çıkarak konuyu kavramak adına “biz” dilini kullanacağım.
Sosyal canlılarız. Çoğu zaman ihtiyaçlarımızı tek başımıza göremiyoruz. Yaşamımızın temel gerçeği bu. Kurduğumuz ilişkiler, içinde bulunduğumuz ortamlar; iş, arkadaşlar zannettiğimizden daha fazla bizi şekillendiriyor.
Çoğu zaman kendi irademizle hareket ettiğimizi düşünüyor olabiliriz. Aslında içinde bulunduğumuz şartlara göre hatta karşımızdaki insana göre hareket ediyoruz. Evde davranışımız başka; okulda, iş yerinde, arkadaşlarla davranışımız başka. O anda nasıl davranıyorsak o an için oyuz.
Ayrıca, küçük yaşlardan itibaren bize nasıl davranılırsa biz de kendimize öyle davranmayı öğreniyoruz. Bazen kendimize yaptıklarımız iyi noktalara varmasa da bize normal gelebiliyor. Kendimize zarar verici davranışları kastediyorum. Detayına girmeyeceğim.
Küçük yaşlarda çevremizi seçemeyiz. Uyum sağlamak zorundayız ki bir yandan bu iyi de bir şey. Yaş ilerledikçe seçimler yapmaya, içinde bulunduğumuz ortamlara uygun ilişkiler geliştirmeye başlıyoruz. Biraz daha aktif olup inisiyatif alıyoruz. Düşüncelerimiz de kurduğumuz ilişkilerle çok ilgili. Düşünmek dediğimiz şey de kafamızda birilerini konuşturmak aslında.
Düşünceler gerçek değil. Çoğu zaman olanı değil olması gerekeni hayal etmemize sebep olabilen durumlar. Bence bazen bu bizim çevreye uyumumuzu bozan bir hata.
Örneğin, karşımızdaki insanın aslında nasıl davranması gerektiğini hayal edip o öyle davranmadığında sanki ona kızmaya hakkımız olduğunu hayal edebiliriz. Belki de bu bizi sıkıntıya sokuyordur. Bir kere kızmaya başlayacağız ve bu bizim için normal bir şeymiş gibi olacak. Malum, sinir, öfke, stres, ciddi sağlık sorunlarına kadar götürüyor. Belki kızdığımız kişiye daha olumsuz tepkiler vereceğiz. Bunun da ayrıca bir olumsuz geri dönüşü olacaktır tabi.
Bu sorunları idare etmek için ne yapılabilir? Bazen sadece aşırı tepkiler vermemek için o anda insanların yaptıklarından daha az etkilenmeye çalışmanın yolları bulunabilir. Yaşadığımız olaylar bizi şekillendiriyor ama hayatımız da sonuçta sadece yaşadığımız tek bir olaydan ibaret değil. Aşırı duygunun etkisi altında çoğu zaman sağlıklı düşünüp, sağlıklı tepkiler veremeyebiliriz.
Önemli bir olay yaşamışsak bunu değerlendirmek ve yorumlamak sonraya bırakılabilir ve başkalarının bakış açısından da faydalanılabilir. Tek bir doğru yok. Belki çoğu zaman doğru diye bir şey de yok. Duruma göre her şey değişir. Aslında sadece yapmaya çalıştığımız, olan şeye bir isim vermek, bir mantığa oturtmaya çalışmak, yani tanımlanabilir hale getirmeye çalışmak. Çünkü çoğu zaman belirsizlik, huzursuz olmamıza ve olumsuz düşüncelere kaymamıza sebep olabiliyor.
Her şeyi ben yapacağım demek yerine gerektiğinde yardım, destek, öneri, tavsiye de alabilmek lazım.